Jan Chełmiński, Z KAMPANII FRANCUSKIEJ 1814 ROKU, przed 1904

58,3 x 84,3cm - olej, płótno sygn. p.d.: Jan V. Chelminski

Na odwrocie, na poprzeczce krosna, numer (czarną kredką): 10496; poniżej nalepka z tym samym, wydrukowanym numerem; ponadto na krośnie i poprzeczce numery (czarną kredką): 0782 i 0791 bis, 28 [w kółku], oraz numery odnoszące się do wielkości podobrazia.

Na lewej listwie krosna słabo czytelna nalepka firmy przewozowej American Express Co., z której wynika, że artysta wysłał za jej pośrednictwem obraz do nowojorskiej galerii Knoedler & Co.

Obraz wymieniany:

– M. Knoedler & Co., Painting stock book 5: 8800-12652, 1899 April – 1911 December, s. 96, nr kat. 10496 (Les parlementairs Campaign of France 1814) – zakupiony przez waszyngtońską galerię V.G. Fischer Art Company.

 

Jan Chełmiński od najwcześniejszych lat tworzył sceny z przejażdżek, polowań czy dynamiczne kompozycje batalistyczne, w których zawsze pierwsze miejsce zajmowały konie. Po ukończeniu studiów na monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, pierwszym obrazem wystawionym przez artystę w monachijskiej Kunstvereinie była Przejażdżka ukazująca pary w rokokowych strojach. Płótno to od razu znalazło nabywcę, dając początek wielkiej karierze malarza. Z czasem zdobył on dużą popularność wśród amerykańskich marszandów
i kolekcjonerów. Jego malarstwo bardzo odpowiadało gustom zamożnej klienteli zza oceanu, co sprawiło, że artysta opuścił Europę i w 1884 roku przeprowadził się do Nowego Jorku.

Z biegiem czasu, twórczość artysty wzorującego się na dziełach swoich profesorów – Juliusza Kossaka i Józefa Brandta, zdominowała tematyka batalistyczna, głównie związana z wojnami napoleońskimi i biorącymi w nich udział polskimi oddziałami. Idąc za przykładem Józefa Brandta, Chełmiński zebrał pokaźną kolekcję broni – głównie z okresu napoleońskiego. Pozwoliło mu to z wielką pieczołowitością odtwarzać detale historycznego uzbrojenia i umundurowania. Prezentowane dzieło jest tego znakomitym przykładem.

 

Jan Chełmiński (Brzustów k. Opoczna 1851 – Nowy Jork 1925) popularny malarz z kręgu „polskich monachijczyków“, naukę rozpoczął u Juliusza Kossaka, a następnie kształcił się w warszawskiej Klasie Rysunkowej oraz w Monachium - w Akademii u Alexandra Strähubera i Alexandra Wagnera (1873-1875) i prywatnych pracowniach Józefa Brandta (1875) i batalisty Franza Adama (1876). Po studiach przebywał już stale za granicą - w Monachium, Londynie (lata 1882, 1888-1899), Paryżu (1899), jeździł do Petersburga (1889) i Nowego Jorku (1884), gdzie później, około 1915 zamieszkał na stałe. Nie zerwał jednak kontaktów z krajem, a swoje prace często przesyłał na warszawskie wystawy. Jego obrazy cieszyły się ogromnym powodzeniem. Malował przede wszystkim sceny wojskowe i batalistycznie, najchętniej z czasów Księstwa Warszawskiego i wojen napoleońskich, a także obrazy rodzajowe i epizody z polowań. Zajmował się ilustracją książkową; m.in. ilustrował tom myśliwskich opowiadań Theodora Roosevelta. Był kolekcjonerem dawnej broni i wybitnym znawcą żołnierskiego umundurowania. Wiele obrazów artysty wciąż znajduje się za granicą - w Anglii, Niemczech czy Stanach Zjednoczonych. Nieliczne z nich pojawiają się w sprzedaży antykwarycznej, stale budząc żywe zainteresowanie zbieraczy.