Jan Piotr Norblin de La Gourdaine, KAZANIE ŚW. JANA CHRZCICIELA WG REMBRANDTA

52,5 x 67,5cm - akwaforta, sucha igła, papier sygn. na płycie p.d.: Rembrandt sc. | 1656

Na odwrocie numery (ołówek) po prawej u dołu: 4000/A66 | D-33/1, p.d.: 146425

 

Jan Piotr (Jean Pierre) Norblin de la Gourdaine (Misy Faut-Yonne w Szwajcarii 1745 - Paryż 1830) – malarz, rysownik, grafik; Francuz działający w Polsce, związany z mecenatem książąt Czartoryskich, artysta szczególnie zasłużony dla rozwoju sztuki polskiej i malarstwa rodzajowego, osadzonego w polskiej rzeczywistości.

 

Kształcił się w Paryżu – początkowo u batalisty Francesca Casanovy, od 1769 w Académie Royale de Peinture et de Sculpture. W latach 1770-1771 uczył się jeszcze w École Royale des Eléves Protegés u Louisa M. Van Loo i Jean-Marie Vienna. Dużo podróżował, m.in. kilkakrotnie do Londynu (1772, 1773 i 1774). Tam zetknął się z księstwem Izabelą i Adamem Kazimierzem Czartoryskimi, dla których odtąd pracował, a w 1774 wraz z nimi przyjechał do Polski. Przebywał w rezydencjach Czartoryskich w Pałacu Błękitnym Warszawie, w Powązkach, w Wołczynie. Doradzał księżnej Izabeli Czartoryskiej przy projektowaniu parków w Powązkach i Puławach, a później także Helenie Radziwiłłowej w nieborowskiej Arkadii.

W 1790 artysta, wraz z Czartoryskimi, przeniósł się do Warszawy, gdzie w swojej pracowni kształcił grono uczniów, wśród nich Aleksandra Orłowskiego i Michała Płońskiego. Pracował też dla króla Stanisława Augusta. Później ponownie pracował dla Czartoryskich w Puławach. W 1804 wrócił do Francji, od 1807 mieszkał w Paryżu.



Norblin był artystą wszechstronnym – malował fête champêtre w typie rokokowego malarstwa francuskiego inspirowane twórczością Watteau I Fragonarda (Towarzystwo na wycieczce nad jeziorem), tworzył portrety, malował i rysował sceny rodzajowe oparte na uważnej obserwacji ludzi, codziennego życia, charakteru miasta czy pejzażu (Odpust na Bielanach pod Warszawą). Był kronikarzem różnych wydarzeń politycznych; sejmików, obrad Sejmu Wielkiego a także wydarzeń insurekcji kościuszkowskiej, których był świadkiem i uczestnikiem.
Przebywając w obozie wojskowym, malował powstańcze bitwy i potyczki (Bitwa pod Racławicami). Malował olejno i akwarelą, zajmował się malarstwem ściennym (fresk Jutrzenka na plafonie w Świątyni Diany w Arkadii).
Uprawiał grafikę; tworzył akwaforty inspirowane sztuką Rembrandta (Starzec piszący, Wskrzeszenie Łazarza). Już w Paryżu wykonał serię prac (rysunki i akwarele reprodukowane później jako barwne akwatinty), która znana jest jako Zbiór polskich ubiorów. Obrazy, rysunki i ryciny znajdują się w licznych muzeach, głównie w Polsce i we Francji. Największy zbiór rycin przechowywany jest w paryskiej Bibliothèque Nationale.